Gebruikershulpmiddelen

Site-hulpmiddelen


nl:plaatsen:meridiaan_van_parijs

De meridiaan van Arago

Arago medaillon Parijs heeft geen gebrek monumenten en standbeelden. Het grootste monument is zo groot als de binnenstad van Parijs zelf en strekt zich uit van de noordkant van de périferique tot de zuidkant. Toch is het een monument waar je zo langs loopt, of recht erover heen als je niet weet waar je op moet letten. Het monument voor Arago is de meridiaan van Parijs. Het monument bestaat uit koperen plaatjes van ongeveer 5 centimeter die op de stoep bevestigd zijn op plekken waar de meridiaan de straten kruist.

Je kan het monument aflopen van de noordkant van de périferique tot de zuidkant (of omgekeerd natuurlijk). De wandeling gaat (vanaf het noorden) door Montmartre over smalle straatjes, via het 9e arrondisement via het Louvre naar de Seine, over de voetbrug de Seine over en dan door Saint Germain du Pres via de Jardin du Luxembourg naar het observatorium van Parijs, net ten zuiden van het observatorium staat de lege sokkel waar ooit het beeld van Arago stond. De wandeling naar het zuiden naar de périferique is minder interessant.

arago05.jpg En overal ben je op zoek naar de medaillons op de grond met daarop de naam Arago. De medaillons liggen precies op de meridiaan van Parijs. De meridiaan van Parijs is het minder bekende broertje van de meridiaan van Greenwich. En allebei hebben ze een hele familie van andere meridianen. Lange tijd was er geen standaard meridiaan en was die ook niet nodig. Een kaartenmaker kon zijn eigen meridiaan kiezen en zolang hij deze maar consequent over de eigen kaarten gebruikte waren de kaarten onderling aansluitbaar. In de zeventiende eeuw legde men de kaartmeridiaan bij voorkeur in de Atlantische Oceaan zodat je geen oost-westverwarring had over land. De meridiaan van Greenwich is de standaard geworden voor de kaart en voor de standaard tijdmeting. Maar de meridianen van Greenwich en Parijs waren dus geen concurrenten. Iedere stad, of tenminste ieder land had een eigen meridiaan om de lokale tijd te bepalen en daarmee de tijd voor het land (Zoals de meridiaan van Nanjing gebruikt werd voor de tijd in China) . Er was tot voor kort geen universele globale tijdsstandaard. Men bepaalde lokaal de tijd door de passage van zon en sterren door de lokale meridiaan te meten. Een lokale meridiaan was dus nodig voor tijdrekening.

arago03.jpg De meridiaan van Parijs was allereerst de basis voor de meter en is ook lange tijd gebruikt als referentie voor kaarten. De Fransen wilden dat dat stukje geschiedenis niet helemaal in de vergetelheid mocht raken. Toen ze een prijsvraag uitschreven voor een nieuw monument voor Arago diende een Belgische kunstenaar het idee in om de meridiaan uit te zetten door de stad. Op straat zijn de medaillons op de stoepen aangebracht. Het levert een bijzondere wandeling op waarbij je zo recht mogelijk door Parijs loopt door straten waar je anders als toerist niet zou komen.

vert01.jpg Buiten Parijs strekt de meridiaan zich nog verder uit en is aangegeven met een rij bomen: la méridienne verte. In Parijs wordt deze niet met een rij bomen aangegeven maar met een reeks met een aantal medaillons zoals de Arago medaillons, in het Jardin de Luxembourg zie je er een paar. La méridienne loopt helemaal van Duinkerken tot de Pyreneeën, het stuk wat oorspronkelijk met triangulatie is ingemeten om de meridiaan te bepalen en om de meter vast te leggen.

Geotag (locatie) voor:
nl/plaatsen/meridiaan_van_parijs.txt · Laatst gewijzigd: 2023/06/24 22:37 door Edwin Wisse