La stelobservatorio de Nanjing
En la urbo Nankino, apud Xuanwu (玄武) lago en la mezo de la urbo estas la Purpura Monto (紫金山). La Purpura Monto nuntempe estas ĉirkaŭita de la urbo Nankino sed sur la monto ankoraŭ estas verda. La purpura Monto estas tial oazo inter la malnova urbo unuflanke kaj la vastaj novaj distriktoj aliflanke de la monto. Ĉirkaŭe la monto vi trovos la maŭzoleojn de la unua imperiestro Ming (洪武), kiu faris Nankinon la ĉefurbo, kaj Sun Jatsen (孙中山) la unua prezidanto de Ĉinio. Vi povas preni telferon al la montopinto kaj de tie marŝi reen al la urbo ĉe la fundo de la monto. Vi marŝas inter la arboj kaj la vido estas bela.
Nankina Observatorio situas sur unu el la pintoj de 紫金山. La observatorio nuntempe estas uzata kiel parto de la universitato. La teleskopoj ne plu estas uzataj, ĉar la lumo de la urbo kaj aerpoluado malebligas observojn. Ĝi neniam estis ideala loko por observatorio. La klimato estas varma kaj humida en Nankino kaj ofte estas nubeca.
Sed la observatorio estis uzata por observoj la stelojn kaj por determini tempon ĝis la dudeka jarcento. En la observatoria estas meridianateleskopo de dua duono de la dudeka jarcento. Meridianateleskopo estas lokita ekzakte sur la loka meridiano kaj estas uzanta por mezuri precize kiam stelo, aŭ la Suno, preterpasas la lokan meridianon. Per tio oni povas kalkuli la lokan tempon. La foto montras unu el la meridianateleskopoj. Ĝi estas malgranda spektanto ĉar ĝi estas mezurilo por mezuri la tempon de la paŝo de stelo. La teleskopo do estas malgranda, sed tre preciza.
La observatorio ankaŭ estis proksima al potenca centro dum la tempo, kiam Nankino estis la ĉefurbo. La stelobservatorio ankoraŭ havas kelkajn historiajn instrumentojn de antaŭlonge. Astronomiaj observoj gravegis por la ĉinaj imperiestroj. La imperiestro regis kun la mandato de la ĉielo. La ĉielo, la pozicio de la planedoj, difinas la ĝustan daton por ŝtataj aferoj. Do la kalendaro estis grava afero kaj devis esti ĝusta. Ĉinia kalendero ne estis facila, ĉar en Ĉinio ili havis kalendaron bazitan sur kaj la Suno kaj la Luno. Pro la nova dinastio Ming bezonis observatorion. Kelkaj instrumentoj estis alportitaj de Kaifing kaj instalitaj sur Purpura Monto en Nankino, proksime al la Nova Palaco. La fotoj montras du el la grandaj instrumentoj, kiujn la ĉinoj uzis por mezuri la poziciojn de la planedoj. Tia ilo estas nomata armilario. Ĉi tiuj faris en 1437, antaŭ la komenco de la dinastio Ming.
Kiam la jezuita misiisto Matteo Ricci vizitis la observatorion, li rimarkis, ke la instrumentoj ĉe la observatorio tute ne taŭgas por tiu loko. Finfine ili estis direktitaj al Kaifeng, kiu estas en multe pli alta latitudo. Ĉar Matteo Ricci ankaŭ studis astronomion dum sia misia trejnado, li certe konis armilarion kaj kiel funkciigi tian instrumenton. Armilarioj estis uzataj en Eŭropo por mezuri la poziciojn de la planedoj, Suno kaj steloj. Li sciis, ke la cindro de ekliptika armilario devas direkti al la polusa stelo. Do li baldaŭ vidis, ke io fiaskas en la armilaro en Nankino. Tio instigis lin skribi al Romo, ke misia astronomo en Ĉinio povus multe plenumi. Kalendaro estis esenca por ŝtataj aferoj, sed ĝusta kalendaro zorgis pri ĉinaj astronomoj.
Multe pli jaroj poste, unu el la posteuloj de Matteo Ricci staris apud tiel bela bronza instrumento. Ferdinand Verbiest venis al Ĉinio longe post Ricci. La jezuitoj jam faris multe plibonigitan kalendaron por la imperiestro, sed intrigoj en kortego malhonoris la jezuitojn. Verbiest havis unu ŝancon montri, ke la plibonigita kalendaro estis pli bona ol la ĉina kalendaro. Li devis fari kelkajn antaŭdirojn, inkluzive la altecon de la suno en difinita dato. Alteco estis mezurita per gnomono. Gnomono estas speco de sunhorloĝo, kiu estas uzata nur por mezuri la angulon inter la Suno kaj la horizonto. Ĉar gnomono situas precize sur la loka meridiano (en norda-suda direkto), ĝi montras la angulon kiam ĝi estas plej granda. Tiu gnomono, kiun Ferdinand Verbiest iam staris por pruvi, ke lia kalendaro pravas, poste translokiĝis de Pekino al Nankino. Kaj nun ĝi staras sur la Purpura Monto, apud la aliaj antikvaj bronzaj instrumentoj kaj proksime al la moderna versio de la gnomono: la meridianateleskopo.
Geotag (location) for: